Czy warto robić zapasy w obecnych czasach? Gdy sytuacja na światowym rynku żywności dynamicznie się zmienia, warto wrócić do dawnych sposobów myślenia o jedzeniu.

Suszenie owoców, warzyw, grzybów, ziół, a nawet mięsa to świetny sposób na przedłużenie trwałości tych produktów i zabezpieczenie własnej dostępności do wysoko odżywczych składników diety.

Kiedyś, gdy dostęp do żywności w miesiącach zimowych i wczesnowiosennych był raczej znikomy, nasi przodkowie byli przyzwyczajeni do gromadzenia odpowiednich zapasów m.in. zebranych plonów. Obecnie dostępność importowanych warzyw i owoców jest niemalże nieograniczona. Może wydawać się to zaletą, ale poleganie na niskiej jakości żywności, która dodatkowo przebyła długą drogę, nie jest dla naszego zdrowia korzystne oraz przykłada się do zatruwania i niszczenia środowiska naturalnego. Aby ograniczyć spożywanie importowanych warzyw i owoców o wątpliwej jakości warto powrócić do dawnych, tradycyjnych metod przedłużania trwałości żywności lub wesprzeć takie działania nowoczesnymi urządzeniami.

Jak przedłużyć trwałość świeżych warzyw i owoców, aby mieć do nich łatwy dostęp w każdej sytuacji? Jedną z łatwiejszych metod jest suszenie. W tym przypadku jedyny proces, jakiemu poddajemy np. warzywa, owoce czy grzyby jest pozbywanie się wody, co hamuje procesy gnicia i psucia. Pozwala to na zachowanie maksymalnej ilości składników odżywczych w przetwarzanych produktach. Do wyboru mamy różne metody suszenia, w tym:

• suszenie na słońcu,
• suszenie na powietrzu,
• suszenie za pomocą piekarnika,
• stosowanie suszarek do żywności,

5 metod suszenia żywności

Przyjrzyjmy się zatem różnym rodzajom suszenia produktów spożywczych, tym starszym, które stosowane są od wieków, jak i tym nowocześniejszym, które posiadają wiele praktycznych zalet.

1. Suszenie na słońcu

Suszenie owoców, ziół, warzyw czy grzybów bezpośrednio w promieniach słonecznych to pierwszy rodzaj suszenia stosowany przez ludzkość od najdawniejszych czasów. Jest to z pewnością metoda najbardziej naturalna, bezpłatna, niezużywająca żadnej dodatkowej energii np. elektrycznej.  Nadaje się głównie do plonów zbieranych wczesnym latem, w najbardziej słoneczne dni roku. Warunki atmosferyczne do takiego sposobu przedłużenia trwałości darów natury muszą być wyjątkowo sprzyjające. Wiele dni słonecznych pod rząd potrzebnych do wysuszenia np. zerwanych w sierpniu pomidorów wydarza się raczej rzadko. Aby żywność na słońcu wysuszyła się odpowiednio dobrze, wymagana jest odpowiednia liczba godzin bezpośredniego nasłonecznienia, w zależności od rodzaju żywności, w zakresie od 3 do 5 dni. Przerwy w nasłonecznieniu nie powinny być zbyt długie, gdyż sprzyja to pojawianiu się pleśni, a wilgotność składników powinna docelowo wynieść mniej niż 20%. W końcu też nie każdy z nas posiada odpowiednie warunki powierzchniowe, jak wystarczająco duży parapet, balkon czy ogródek, umiejscowione najlepiej od południowej strony.

Podsumowując, idea suszenia na słońcu jest w pełni naturalna, a przez to piękna i idealistyczna, lecz warunki, z jakimi mamy do czynienia mogą niestety nasze plany udaremnić. Trudno kontrolować poziom nasłonecznienia, wilgotność i stopień wysuszenia, ale otrzymanie wysuszonych malin, aronii, jabłek czy natki pietruszki będzie darmowe, pełne naturalnej, słonecznej energii oraz przyniesie satysfakcję, jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem.

2. Suszenie na powietrzu

To równie stara metoda suszenia, wielu z nas zapewne znana od dziadków mieszkających na wsiach. Polega na rozwieszaniu głównie ziół lub układaniu np. na kartonach drobnych owoców w dobrze wentylowanych, przewiewnych pomieszczeniach. Sprawdzą się tu miejsca takie jak strychy czy werandy. W pomieszczeniach mieszkalnych, przy obecnie bardzo szczelnych oknach i niewystarczającemu obiegowi powietrza, taki rodzaj suszenia może być mało efektywny i długotrwały. Dlatego lepiej nie ryzykować takiego sposobu suszenia dla bardziej wilgotnych składników jak większość owoców, gdyż może to doprowadzić do powstawania pleśni. Wspomóc mogą nas w takim suszeniu powierzchnie kaloryferów, które przyśpieszą proces. Potrzebna do takiego suszenia bardzo niska wilgotność powietrza jest więc osiągalna w okresie grzewczym w mieszkaniach, lecz dla odmiany nie będzie ona korzystna dla naszego zdrowia, a w szczególności kondycji górnych dróg oddechowych.

Powyższy sposób jest więc znów bardzo naturalny i bezkosztowy, ale mocno ograniczony naszymi możliwościami lokalowymi, długotrwały i ryzykowny, jeśli nie zadbamy o odpowiednie warunki pomieszczenia. W dodatku w taki sposób suszyć można jedynie wybrane dary natury takie jak np. mięta, pietruszka, lubczyk, cienko krojone jabłka czy warzywa korzeniowe, głóg, dziką różę, grzyby itp.

3. Suszenie w piekarniku

Użycie piekarnika elektrycznego to dobry sposób na rozpoczęcie swojej przygody z suszeniem owoców, warzyw i grzybów, szczególnie po nastaniu krótszych, mniej słonecznych i chłodniejszych jesiennych dni, a nawet zimowej pory. W przypadku suszenia w piekarniku wyzwaniem może okazać się ustawienie wystarczająco niskiej temperatury, tak aby składniki suszyły się, a nie upiekły. Rzadko który piekarnik posiada opcję suszenia. Otrzymanie temp. poniżej 40^oC wymaganej do tego, aby składniki odżywcze zostały w pełni zachowane, może okazać się nawet niemożliwe. Podczas suszenia należy ustawić najniższą możliwą temperaturę, włączyć nawiew (termoobieg) oraz uchylić drzwiczki dla lepszej wentylacji i obniżenia temperatury. Długość całego procesu suszenia zależy oczywiście od wybranych produktów, więc o ile np. liście jarmużu wysuszymy dość szybko, to wysuszenie ukochanych niemalże przez każdego pomidorów może zając dobre kilkanaście lub więcej godzin, co będzie nas słono kosztować. Nieco bardziej ekonomiczne są nowoczesne piece konwekcyjne i posiadają lepszą dystrybucję ciepłego powietrza poprzez system wentylatorów i dokładniejszą kontrolę temperatury, lecz jej poziom żadko kiedy można ustawić poniżej 60^oC.

Podsumowując, okazjonalne suszenie w piekarniku może okazać się użyteczne, lecz na dłuższą metę zużywa zbyt dużą ilość energii. Proces należy ciągle kontrolować i trudne jest utrzymywanie wystarczająco niskich temperatur. Jedzenie może tracić w związku z tym składniki odżywcze i witaminy, a ich zachowanie jest jednym z głównych powodów wyboru tej formy przedłużenia trwałości żywności.

4. Suszenie owoców i warzyw w suszarce do żywności

Najlepiej do danej czynności z reguły sprawdzają się urządzenia specjalnie do danego celu przeznaczone. Dlatego specjalne suszarki doskonale sprawdzą się dla osób, które mają w zamiarze dość często korzystać z tej metody przedłużania trwałości owoców i innych plonów. To tak naprawdę zmodyfikowana opcja suszenia powietrzem, która dzięki specjalnym cechom urządzenia przyśpiesza i ułatwia ten proces. Dodatkowo domowa suszarka do owoców, grzybów i warzyw umożliwia suszenie bardziej ekonomiczne i w niskich temperaturach. Na rynku znaleźć można wiele niedrogich modeli, które może nawet sprawdzą się w sporadycznym użyciu, np. po jednokrotnym wypadzie na grzyby, który okazał się wyjątkowo udany w zbiory. Jeśli jednak na poważnie interesujemy się robieniem zapasów żywności, wprowadzaniem do diety zdrowych przekąsek, przechodzimy na dietę raw (na surowo) czy po prostu chcemy mądrze i łatwo przedłużać trwałość swoich zbiorów rolnych, to najlepiej rozważyć zakup profesjonalnej suszarki, zwanej również dehydratorem.

5. Suszenie w dehydratorze

Specjalną grupą suszarek do żywności są dehydratory, których nazwa oznacza po prostu — urządzenie pozbawiające wody. Czym więc różnią się tzw. dehydratory, od zwykłych tańszych modeli suszarek?

Porównanie suszarek

W celu porównania poszczególnych modeli wysokiej jakości suszarek do żywności odsyłamy do wykonanego już przez nas zestawienia:

www.mocsokow.pl/blog/wybor-odpowiedniego-dehydratora-zywnosci